مقالات مشاوره و راهنمایی

تاریخچه پیش دبستانی

کودکستان و دوره پیش دبستانی با قدمتی 80 ساله در ایران سابقه ی درخشان ایران در این عرصه را نشان می دهد . اولین کودکستان توسط مرحوم باغچه بان در تبریز دایر شد و در سال 1310 مجوز تاسیس کودکستان توسط وزارت معارف صادر شد . از این رو سال 1310 آغاز فصل جدیدی در تاریخ ، آموزش  پیش دبستانی کشور به شمار می رود . اولین آیین نامه ویژه کودکستانها در مراکز پیش دبستانی 1312 به تصویب شورای عالی فرهنگ رسید . . وکودکستان به شکل امروز در سال 1324 با دستورالعملی مبنی بر تشکیل کودکستانهای دولتی از طرف آموزش و پرورش راه انداری شد و در سال 1353 اصلاحاتی در ایین نامه کودکستانها به عمل آمده که بر طبق آن فقط ثبت نام کودکان  5 ساله در کلاسهای آمادگی با نظارت آموزش و پرورش مجاز شمرده شد و ثبت نام کودکان 3 تا 5 ساله در کودکستانهای خصوصی با نظارت سازمان بهزیستی انجام می گیرد.

بیان مهارت ادراکی مدیر

 مهارت های مورد نیاز مدیران را می توان به صورت فنی – انسانی و ادراکی طبقه بندی کرد حال ما مهارت ادراکی مدیر را مورد بررسی قرار می دهیم .

مهارت ادراکی : توانایی درک و تشخیص اینکه کارکردهای گوناگون سازمان به یکدیگر وابسته بوده تغییر در هر یک از بخش ها الزاماً بخش های دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد .

آگاهی از این روابط و شناخت اجزا و عناصر مهم در موقعیت های مختلف مدیر را قادر می سازد که به طریقی تصمیم گیری یا اقدام کند که موجبات اثر بخشی سازمان و رضایت کارکنان آن را فراهم نماید .

مدیر به عنوان رهبر آموزشگاه ناظر کارهایی است که در مدرسه انجام می گیرد . با پرسنل مدرسه ، دانش آموزان با اداره و مدرسه انجام وظیفه می کند . با ارباب رجوع و اولیاء دانش آموزان نیز در ارتباط است  و به نحو احسن با آنان برخورد می کند.

همچنین مدیر با کمک اداره برنامه ریزی سالانه آموزش و پرورش (برنامه عملیاتی) تنظیم می کند و همچنین مدیر آموزشگاه در اول سال برنامه هایی را پیش بینی می کند که اگر شرایط برایش مهیا شود. آنها را به اجر ا در می آورد . مثلاً برای روز دانش آموز برای همه دانش آموزان هدیه خرد و همچنین مدیر تابع تمام مقررات و آیین نامه  اداره می باشد .

همچنین بعضی از موارد در مدرسه مهارت ادراکی قوی یا ضعیف مدیر را نشان می دهد .

مثلاً مدرسه ای که 400 نفر دانش آموز دارد یک دستگاه کوپی دارد این مدیر باید حداقل دو دستگاه تهیه می کرد . تا نیاز دانش آموزان و معلمان را رفه کند و مدرسه از نظر نظافت پاکیزه می باشد که در این مورد مهارت ادراکی مدیر را خوب نشان می دهد .

مدرسه ای که ما برای کارآموزی انتخاب کردیم مدیر از نظر مهارت ادراکی در حد متوسط قرار دارد .

بیان اعتبارات و بودجه های مالی آموزشگاه

 مدیر در این مورد اطلاعات کافی را در اختیار ما قرار ندارد فقط تا این حد که هزینه های آب و برق و گاز و وسایل مصرفی (آموزش – پرورش و فوق برنامه را در اختیار ما قرار داد .)

3- بیان مسائل و مشکلات مدیریت آموزشگاه :

1-    عدم مراجعه والدین به مدرسه

2-    عدم هماهنگی لازم بین اهداف ترتیبی مدرسه و خانواده کم کاری خانواده

3-    کم کاری اداره جهت پیشبرد فعالیتهای مدیریتی

4-    داشتن فضای نامناسب برای آموزش پایه اول و دوم

5-    کم بودن وسایل آموزشی برای بچه ها که مدیر باید به این مسئله رسیدگی بکند.

6-    کمبود امکانات ورزشی برای بچه ها

نظرات  و پیشنهادات

1-    مدیران مدارس باید تا حدودی از علوم روانشناسی و فنون مشاوره آگاهی داشته باشند تا در مواقع لزوم در برخورد با مشکلات بتوانند تصمیم گیری درستی را اتخاذ نموده و از آسیب های روانی که ممکن است دانش آموز را تهدید کند برخوردارد. چه بسا مدیرانی بودند که به دلیل عدم این آشنایی تنها کمکی دربهبود اوضاع ننموده اند بلکه بروخامت آن نیز افزوده اند .

2-    تشکیل کلاسهای آموزشی برای معلمان که در تدریس مشکل دارند.

مقدمه

دوره پیش دبستانی دوره ای است که به تناسب امکانات و مقتضیات هر کشور کودکان 3 تا 6 ساله در آن پرورش می یابند . دوره پیش دبستانی دوره جدا شدن تدریجی از محیط خانه و آماده شدن برای انس گرفتن با کودکان دیگر و آشنایی با کار در مدرسه است آموزش و پرورش دوره پیش دبستانی در همان مراکزی با نام های خانه خردسالان ، باغ کودکان، مدرسه مادرانه ، باغچه کودکان ، انجام می گیرد در ایران اینگونه مراکز کودکستان و آمادگی نام دارد .

شرایط مربی دوره پیش دبستانی

مربی در این دوره نقش هدایت کننده و راهنما را در انجام فعالیتهای آموزشی بر عهده دارد .

هر کلاس پیش دبستانی علاوه بر یک مربی باید دارای کمک مربی آگاه و آشنا به اصول آموزشی باشد . مربیان باید ویژگی های عمومی مثل سلامت جسمی  و روان که توسط مراکز بهداشت معتبر کارت سلامت برای آنان صادر می شود و همچنین نظم و آراستگی ظاهر داشته باشند و از نظر تخصص باید مدارک معتبر و مرتبط مانند لیسانس علوم تربیتی یا آموزش ابتدایی داشته باشد .

اهداف دوره پیش دبستانی

1-    رشد حافظه و مشاهد ( به خاطر سپردن و بازخوانی)

2-    مهارتهای طبقه بندی کردن ( طبقه بندی سه مفهوم شکل ، اندازه و رنگ )

3-    رشد توالی تفکر

4-    مفهوم سازی رنگ (شناخت رنگ ها)

5-    مفهوم سازی شکل (اشکال هندسی)

6-    مفهوم سازی فضا( تشخیص وضعیتها متفاوت)

7-    مفهوم سازی زمان ( شب و روز ، بعد از ظهر و غروب ، قبل و بعد)

نحوه آموزش در دوره های پیش دبستانی  

آموزش کودکان پیش دبستانی از طریق مشاهد ه و عینی و به طور غیر مستقیم انجام می گیرد و بیشتر آموزش ها بسیار مهم و کلیدی در آموزش پیش دبستانی دارد کودک در دوره پیش دبستان در همه ی فعالیت ها و روش ها تدریس معلمان در دوره پیش دبستان تضاد وجود دارد و از طریق ایجاد ارتباط منظم با والدین و ارائه آموزش ها منظم و نظام دار با آنها باید تضاد بین  نگرش های والدین  و معلمان پیش دبستان را از بین برد .

مفاهیم در دوره پیش دبستان شامل مفاهیم علوم- ریاضی – هنر – اخلاقی – اجتماعی – بهداشتی و ایمنی می باشد .

وسایل و امکانات کودکان پیش دبستان

بهترین و مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین  پیش دبستانی اسباب بازهای آموزشی است چرا که این گروه از اسباب بازی ها موجب پرورش تفکر – تخیل – سرگرمی لذت و مهمتر از همه یادگیری در کودکان می گردد و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می سازد و به او اسباب بازی کودکان پیش دبستان باید از ایمنی و کیفیت لازم برخوردار باشد .

کلاس های آمادگی که ما به انجام  مراجعه کردیم به وسیله یک موکت فرش شده بود و صندلی های متناسب با سن نو آموزان در آن چیده شده بود با میزهای پلاستیکی که برای انجام فعالیتها از آنها استفاده می شد و وسایل آموزشی آنان شامل پازلهای آموزشی – کتابهای داستان – نوارهای آموزشی – انواع دورچین خیمر بازی – دفتر نقاشی – دفتر شطرنجی – و کتاب شکوفه ها بود . با توجه به این هدف از آموزش پش دبستان این است که این برنامه پیش دبستان پیش نیز آموزش دبستانی می باشد و در برنامه های پیش دبستان خواندن  و نوشتن و حساب کردن به کودک آموزش داده نمی شود. بلکه زمینه آمادگی کودک را فراهم می کند تا در دوره دبستان خواندن و نوشتن را یادبگیرد که آمادگی کودک برای یادگیری از اهداف مهم دوره پیش دبستان است .

شیوه تشویق و تنبیه کودکان  

تشویق در این دوره بیشتر لفظی می باشد . و یا به صورت دادن جایزه هایی مورد علاقه ی کودکان  است و تنبیه هم کمتر انجام می گیرد چون تنبیه نا بجا  باعث می شود نو اموز نسبت به مدرسه و مربی بی علاقه گردد ولی در صورت نیاز می توان از بازی مورد علاقه او را محروم کرد.

همچنین باید در تشویق کردن مربی حد و مرزی را رعایت کند چون تشویق بیش از حد ممکن است . کودک را به غرور و خود بینی دچار کند و مانع پیشرفت کودک شود .

شیوه ارزشیابی کودکان پیش دبستانی

 شیوه ارزشیابی کودکان پیش دبستانی باید تکوینی باشد ارزشیابی در طول دوره به صورت مداوم انجام می شود مربی از روی فعالیتهای نو آموز و رفتار ظاهری و دادن تست های هوشی در قالب رنگ آمیزی و کامل کردن می توان از آنها ارزشیابی به عمل آورد .

شعرخوانی در دوره پیش دبستانی

شعر هر روز تکرار می شود و مربی با آهنگ و دست زدن شعر را یاد می دهد و همچنین مربی خودش به شعر آهنگ می دهد و در آخر شعر را برای کودکان می نویسد تا در خانه با والدین خود تمرین کند .

برای نمونه :

من صبح زود پا می شم                          مثل غنچه وا می شم

خم می شم ، راست  می شم (2)              میشنم و پا می شم(2)

برای اجرای این حرکت و سرود یعنی آشنایی با مفاهیم چون نشستن و پا شدن ، خم شدن و راست شدن ابتدا مربی خود با اجرای حرکات و خم و راست شدن و نشستن و پا شدن ، مفاهیم را آموزش می دهد . سپس شعر مناسبی را انتخاب نموده مانند نمونه بالا و آن را به کودکان آموزش می دهد .

و چند بار شعر را با کودکان تکرار  می کند . پس از آن از کودکان می خواهد که به هنگام شنیدن هر فرمان حرکت را انجام دهند و این کار را مربی به صورت مسابقه اجرا میکند که هرکس با فرمان مربی آن حرکت را انجام ندهد از دور مسابقه خارج می شود.

سپس بچه ها سرود را می خوانند وحرکت هر بخش را همراه با سرود انجام میدهندکه ضمن آن مربی به ارزیابی کار خود ومیزان یادگیری مفاهیم می پردازد.

کاردستی کودکان پیش دبستانی:

کار دستی کودکان در محدوده کتابهای درسی خودشان است. که مربی کاغذهای رنگی یا خمیر بازی را به کودکان می دهد تا چیزهای درست کنند . که کودک با کمک مربی این چیزها را درست می کند.

اعتبارات دوره پیش دبستانی:

در مراکز پیش دبستانی که به صورت خصوصی اداره می شوند .بودجه سازمانی ندارد در این قبیل موسسات  بودجه بندی براساس درآمدهای اختصاصی مدرسه است که قسمتی از آن به صورت شهریه از اولیای کودکان هر ماه گرفته می شود .

ارائه راهکار و پیشنهادات

1-    به نظر ما مربی پیش دبستانی علاوه بر کتابهای درسی دانش آموزان خودش هم تا حدودی  با هنر آشنایی داشته باشد تا کاغذهای رنگی چیزهای ساده ای هم به کودکان آموزش بدهد .

2-    کودکان پیش دبستانی این مدرسه هیچگونه امکاناتی ندارند در حالی که دوره پیش دبستانی دوره بسیار مهم و حساس است که مربیان آموزشی باید به این مسئله بیشتر توجه کنند . طراحی فضای فیزیکی مراکز پیش دبستانی باید به گونه ای باشد که برای کودک مطلوب و شادی بخش و برخودار از حداقل امکانات لازم باشد .  در حالی که این کودکان فاقد فضای آموزشی مناسب هستند و هیچ نوع اسباب بازی و وسایل آموزشی خاص در اختیار ندارند . و تنها سرگرمی آنان خمیر بازی و تعریف داستان و شعر خوانی است که به نظر ما کارهای یکنواخت در طول یک سال باعث بی انگیزگی و دلسردگی کودکان  می شود . و همچنین مربیا پیش دبستان تخصص و مهارت در زمینه آموزش پیش دبستانی ندارند که باید به این امر توجه شود و از مربیان ماهر با مدارک تحصیلی عالی در آموزش پیش دبستان استفاده شود .

3-    به نظر ما باید سرویس بهداشتی و آبخوری کودکان پیش دبستانی از دیگر کودکان دبستان جدا باشد .